Archives
ANRI (Arsip Nasional Republik Indonesia), Jakarta, Archief van Algemeene Secretarie 1918-1920, abbreviated as AlgSec; Memorie van Overgave Resident Besoeki 1918-1938, abbreviated as MvO Besuki.
Unpublished papers, reports
Hadi, Abdul, 1973. “Gelora pembangunan daerah kabupaten Jember,” Paper. Jakarta: Departemen Dalam Negeri.
Beudels, R.C. and Kurnianto, 1982. “Blambangan nature reserve management plan,” Field Report (40). Bogor: UNDP/FAO National Parks Development Project.
De Boer, I.J., N.A. Joncheere, C.S. van Beunigen, and J.M.A. van de Velde, 1978. Report on a Study-Tour on Nature Conservation in Iran, India, Thailand, Malaysia and Indonesia. Wageningen: Department of Nature Conservation and Wildlife Management, Agricultural University of Wageningen.
Daryadi, Lukito, et al., 1979. “Laporan Survai Inventarisasi dan Identifikasi Flora di Suaka Margasatwa Meru Betiri Jawa Timur,” Research Report. Bogor: Direktorat Perlindungan dan Pengawetan Alam.
Departemen Kehutanan, 1985; “Penilaian potensi zona penyangga taman nasional Meru Betiri. Research Report,” Jember: Sub Balai Perlindungan dan Pelestarian Alam Jawa Timur II.
Effendi, Sulaiman and Yanto Santosa, 1985/1986. “Sistem pembinaan habitat banteng di taman nasional Baluran,” Research Report. Jakarta: Direktorat Jenderal Perlindungan Hutan dan Pelestarian Alam, Departemen Kehutanan.
Handojono, Sudarto, 1974. “Suaka margasatwa Meru-Betiri,” Survey Report. Bandung: Lembaga Ekologi Universitas Padjajaran.
Kadri, Wartono, et al. 1981/1982. “Laporan Survai Inventarisasi Fauna di Cagar Alam Pulau Nusa Barung di Kecamatan Puger Kabupaten Jember Propinsi Jawa Timur,” Research Report. Bogor: Direktorat Perlindungan dan Pengawetan Alam.
Sastrawidjaja, Kosasih, et al., 1986. “Laporan penilaian potensi cagar alam pulau Nusa Barong,” Research Report. Malang: Balai Konservasi Sumber Daya Alam IV.
Sedhana, Made, 1982. “Kondisi ekologik taman nasional Baluran,” Research Report. Jember: Fakultas Pertanian Universitas Jember.
Sinaga, Walman, 1970. “Suaka margasatwa Baluran,” Research Paper. Bogor: Direktorat Pembinaan Hutan Dinas Perlindungan dan Pengawetan Alam.
Publications
Anonim, 1931. “Debat over prae-advies Ir. F.J. Appelman,” Tectona 24, pp. 469-487.
ANRI, 1978. Memori serah jabatan 1921-1930 (Jawa Timur dan Tanah Kerajaan). Jakarta: Penerbitan Sumber-sumber Sejarah No. 10.
Appelman, F.J., 1931. “De Taak van den boschbeheerder ten aanzien van de bescherming van het wild,” Tectona 25, pp. 77-87.
Appelman, F.J., 1937. “De Baloeran,” In: Album van Natuurmonumenten in Nederlandsch-Indië,” in C.G.G.J. van Steenis (ed.), 3 jaren Indisch natuur leven. Batavia: Nederlandsch-Indische Vereeniging tot Natuurbescherming, pp. 49-56.
Appelman, F.J., 1939. “Het schiereiland Poerwo: bosch en wild in Java’s zuidoost-hoek,” in C.G.G.J. van Steenis (ed.), 3 jaren Indisch natuur leven. Batavia: Nederlandsch-Indische Vereeniging tot Natuurbescherming, pp. 293-298.
Appelman, F.J. 1955. “Natuurbescherming,” Tectona 43, pp. 218-219.
Appelman, F.J. and F.H. Endert, 1936. “Voornaamste wettelijke bepalingen inzake: dierenbescherming, jacht, en natuurmonumenten en wildreservaten,” Natuur Bescherming in Indie gedurende het jaar 1935: tiende verslag van de Nederlandsch Indische vereeniging tot natuurbescherming. Buitenzorg: Archipel.
Appelman F.J. and G.F.H.W. Rengers Hora Siccama, 1939. “Noesa Baroeng: Natuurmonument tegenover Besoeki’s Zuidkust,” in C.G.G.J. van Steenis (ed.), 3 jaren Indisch natuur leven. Batavia: Nederlandsch-Indische Vereeniging tot Natuurbescherming, pp. 289-292.
Arnscheidt, J., 2009. Debating Nature Conservation: Policy, Law, and Practice in Indonesia. Leiden: Leiden University Press.
Berczy, L., 1941. “Adjaks,” De Nederlandsch Indische Jager 11(10), p. 243.
Boomgaard, P., 1996. Changing Economy in Indonesia, Forest and Forestry 1823-1941. Amsterdam: Royal Tropical Institute.
Boomgaard, P., 1999. “Oriental Nature, its Friends and its Enemies: Conservation of Nature in Late-Colonial Indonesia,” Environment and History 5(3), pp. 257-292.
Boomgaard, P. and A.J. Gooszen, 1991. Changing Economy in Indonesia, Vol. 11: Population Trends 1795-1942. Amsterdam: Royal Tropical Institute.
Broersma, R., 1912. Besoeki: Een Gewest in opkomst. Amsterdam: Scheltema and Holkema.
Broersma, R., 1937. “Vijf en twintig jaar natuurbescherming in Indië,” Koloniaal Tijdschrift 26, pp. 226-232.
Clemens, A., J. Th. Lindblad, and J. Touwen, 1992. Changing Economy in Indonesia, Vol. 12b: Regional Patterns in Foreign Trade 1911-1940. Amsterdam: Royal Tropical Institute.
Coomans de Ruiter, L., 1948-1949. “Natuurbescherming in Nederlandsch-Indië,” Indonesië 2, pp. 140-162.
Cortesão, A. 1967. The Suma Oriental of Tomé Pires and the Book of Francisco Rodrigues. Nendeln: Kraus Reprint, 2 vols.
Cribb, R., 1988. “The Politics of Environmental Protection in Indonesia,” Working Paper No. 48. Clayton: Centre of Southeast Asian Studies, Monash University.
Cribb, R., 1997. “Birds of Paradise and Environmental Politics in Colonial Indonesia, 1890-1931,” in P. Boomgaard, F. Colombijn and D. Henley (ed.), Paper Landscapes: Explorations in the Environmental History of Indonesia. Leiden: KITLV Press, p. 379-408.
Cribb, R., 2000. Historical Atlas of Indonesia. Singapore: New Asian Library.
Dammerman, K.W., 1929. Preservation of wild life and nature reserves in the Netherlands Indies. Weltevreden: Emmink.
Donner, W., 1987. Land use and environment in Indonesia. London: C. Hurst.
Eshuis, W., 1939; “Protection of wild life in the Netherlands Indies,” Bulletin of the Colonial Institute of Amsterdam 4, pp. 201-207.
Franck, P.F., 1937. “Het Hiang-plateau als natuurreservaat. In: Album van Natuurmonumenten in Nederlandsch-Indië,” in C.G.G.J. van Steenis (ed.), 3 jaren Indisch natuur leven. Batavia: Nederlandsch-Indische Vereeniging tot Natuurbescherming, pp. 33-41.
Van Goor, C.P. et al., 1982. Indonesian Forestry Abstracts: Dutch Literature until about 1960. Wageningen: Centre for Agricultural Publishing and Documentation.
Groeneveldt, W., 1937. De Natuurbescherming in Nederlandsch-Indië. Batavia: De Unie.
Groneman, I., 1902. Op het Jang Gebergte in Oost Java. Zutphen: W.J. Thieme & Cie.
Grove, R.H., 1995. Green imperialism: colonial expansion, tropical island Edens and the origins of environmentalism, 1600-1860. Cambridge: Cambridge University Press.
Grove, R.H., V. Damodaran, and S. Sangwan, 1998. “Introduction,” in R.H. Grove, V. Damodaran, and S. Sangwan (ed.), Nature and the Orient: Environmental History of South and Southeast Asia. Delhi: Oxford University Press, pp. 1-26.
Groves, C.P., 1977. “Wildlife Reserves in Indonesia,” Indonesia Circle 14, pp. 13-20.
Hageman, J., 1868. “Over het Rijzen der Kusten van Oostelijk Java en Madoera,” Natuurkundige Tijdschrift voor Nederlandsch-Indië 30, pp. 248-284.
Holle, K.F., 1866. “Een groot gevaar dat sluipend nadert,” Tijdschrift voor Nijverheid en Landbouw in Nederlandsch Indie 12, pp. 122-131.
Hoogerwerf, A., 1946. “Game and Nature Protection,” Natuurwetenschappelijk Tijdschrift voor Nederlandsch Indië 102(3), p. 52.
Hoogerwerf, A., 1948. “Het wildreservaat Baloeran,” Tectona 38, pp. 33-49.
Hoogerwerf, A., 1953. “Perlindungan alam dan pemburuan di Indonesia,” Almanak Pertanian. Djakarta: Badan Usaha Penerbit Almanak Pertanian.
Hoogerwerf, A., 1954. “Perlindungan alam dan pemburuan di Indonesia,” Almanak Pertanian. Djakarta: Badan Usaha Penerbit Almanak Pertanian.
Hoogerwerf, A., 1974. “Report on a Visit to Wildlife Reserves in East Java, Indonesia (August to November 1971),” Medededelingen (21). Austerlitz: Netherlands Commission for International Nature Protection, pp. 1-51.
Hoogerwerf, W. and C.G.G.J. van Steenis, 1936. “Berichtgeving omtrent Natuurbescherming in 1935,” in Natuur Bescherming in Indie gedurende het jaar 1935: tiende verslag van de Nederlandsch Indische vereeniging tot natuurbescherming. Buitenzorg: Archipel, pp. 4-104.
Hutabarat, A.A., 1972. “Suaka alam dan pembinaannya,” Gema Perhutani 41(11-12), pp. 10-16.
Kartasubrata, et al., 1986. Sejarah kehutanan Indonesia. Jakarta: Departemen Kehutanan.
Kiès, C.H.M.H., 1936. “Nature Protection in the Netherlands Indies,” Special Publication (8). Cambridge: American Committee for International Wild Life Protection.
Koning, J., 1928. “Na Vijftig Jaren Tropenarbeid: een Gemoedelijk Praatje met een Gemoedelijk Man,” Eigen Haard 54(6), pp. 104-106.
Lam, H.J., 1923. “Verslag van den 1sten Secretaris Nederl. Indische Vereeniging tot Natuurbescherming,” Verslag over 1920-1922. Buitenzorg: Archipel.
Ledeboer, A.J.M., 1934. Natuurbescherming door particulieren, het Jang-plateau Oost-Java Nederlandsch-Indië. s.l.: s.n.
Leefmans, S., 1932. “Verslag der Jaarvergadering op 29 Maart 1931 Nederlandsch Indische Vereeniging tot Natuurbescherming,” Verslag over de jaren 1929-1931. Buitenzorg: Archipel.
Lombard, D., 1983. “Pandangan Masyarakat Jawa Terhadap Hutan,” in M. Bonneff et al., Citra Masyarakat Indonesia. Jakarta: Sinar Harapan, p. 262-278.
Lombard, D., 1996. Nusa Jawa Silang Budaya, Vol. 3: Warisan Kerajaan-kerajaan Konsentris. Jakarta: Gramedia.
Lught, C.S., 1933. “De natuurbescherming in Nederlandsch-Indië,” Tectona 26, p. 186-198.
MacKinnon, K., 1986. Alam Asli Indonesia: Flora, Fauna, dan Keserasian. Jakarta: PT Gramedia.
Manuputty, 1953. “Pemakaian tanah yang tidak syah dalam hutan2 di Djawa,” Rimba Indonesia 2(10-12), pp. 485-489.
De Meyier, J.E., 1903. “Het boschwezen en de Politie,” De Indische Gids 25(1), pp. 709-715.
Mo, T.T., 1957. “Kebuasan manusia terhadap binatang liar harus dihentikan,” Rimba Indonesia 6(3-5), pp 107-176.
Myers, R., and Mumu Muhajir, 2015. “Searching for Justice: Rights vs ‘Benefits’ in Bukit Baka Bukit Raya National Park, Indonesia,” Conservation and Society 13(4), pp. 370-381.
Nasution, Hasan Basjarudin, 1968. “Recent Development in the Field of National Park, Nature Reserve and Natural Areas,” Rimba Indonesia 13(1-4), pp. 12-29.
Nasution, Hasan Basjarudin 1971. “Perlindungan alam dan pembinaan margasatwa suaka alam dan hutan wisata,” Warta Pertanian 12, pp. 4-8.
Nasution, Hasan Basjarudin and T.C. Taruminkeng, 1971. “Nature Conservation Education in Indonesia,” IUCN Publication 20, pp. 148-151.
Odang, R., 1937. “Iets over boschpolitie,” Het Bosch 4, pp. 115-123.
OMV, 1908. Onderzoek naar de mindere welvaart der inlandsche bevolking op Java en Madoera, Vol. 7 (14): samentrekking van de afdeelingsverslagen over de uitkomsten der onderzoekingen naar de Irrigatie in de residentie Besoeki. Batavia: Albrecht.
Peluso, Nancy-Lee, 1992. Rich forests, poor people: resource control and resistance in Java. Berkeley: University of California Press.
Piepers, M.C., 1896. “Door welke maatregelen kan tot eene rationeele bescherming der inheemsche dieren-en plantenwereld in Nederlandsch Indië worden gekomen?,” Tijdschrift voor Nederlandsch Indië 25(1), pp. 38-72.
Pluygers, L.A., 1952, Natuurbescherming en wildbeheer, special met betrekking tot Indonesië. Djakarta: B. Wolters.
Poerwokoesoemo, Soepardi, 1956. Jati Jawa (Tectona grandis Linn.). Jakarta: No publisher.
Potter, L., 2003. “Forests versus Agriculture: Colonial Forest Services, Environmental Ideas and the Regulation of Land-Use Change in Southeast Asia,” in L. Tuck-Po, W. de Jong, and A. Ken-ichi (ed.), The political ecology of tropical forests in Southeast Asia: historical perspective. Kyoto: Kyoto University, pp. 29-71.
Rappard, F.W., 1949. “Verband in een Oost-Javaanse Bantengkunde,” Chronica Naturae 105 (10), pp. 243-247.
Rengers Hora Siccama, G.F.H.W., 1940. “Berichtgeving omtrent Natuurbescherming over 1936-1938: Onderwerpen van Algemeen Aard,” Het Bosch 7(1), pp. 84-98.
Ricklefs, M.C., 1998. The Seen and Unseen Worlds in Java, 1726-1749. St. Leonards: Allen and Unwin.
Sandbergen, F.J.W.H., 1932. “Natuurbescherming,” Koloniaal Tijdschrift 21, pp. 433-459.
Santoso, Trio et al., n.d., Buku informasi kawasan konservasi Balai Konservasi Sumber Daya Alam Jawa Timur II. Jember: Balai Konservasi Sumber Daya Alam Jawa Timur II.
Satmoko, Koesnadi P., 1953. “Arti perburuan sekarang,” Rimba Indonesia 2(10-12), pp. 405-412.
Satmoko, Koesnadi P., 1955. “Tugas Perlindungan Alam/Margasatwa Djawatan Kehutanan,” Rimba Indonesia 4(3-5), pp. 405-412.
Schuitemaker, J.P., 1950. Bos and bosbeheer in Java. Djakarta: Groningen.
Schulze, L.F.M., 1890. Fuhrer auf Java: Ein Handbuch fur Reisende. Leipzig: Grieben’s Verlag.
Seidensticker, J. and Suyono, 1980. The Javan tiger and the Meru Betiri reserve: A plan for management. Gland: International Union for Conservation of Nature and Natural Resources.
Sekretariat DPR. 1972. Laporan penindjauan komisi IV (departemen pertanian, departemen tenaga kerdja, dan departemen transmigrasi dan koperasi.) D.P.R.-R.I. pada masa reses persidangan ke-III tahun sidang 1971-1972. Djakarta: Sekretariat DPR Republik Indonesia.
Setijodiwirijo, Koesnoto, 1957. “Masalah perlindungan alam di Indonesia,” Insinjur Indonesia 4(17-18), pp. 4-12.
Siburian, Robert, 2008. “Taman Nasional Kuai dan Perebutan Sumberdaya Alam,” Jurnal Masyarakat dan Budaya 10(2), pp. 89-116.
Siburian, Robert, 2010. “Pengelolaan Taman Nasional Bantimurung-Bulusarung dan Dampaknya Terhadap Masyarakat Lokal,” Jurnal Masyarakat dan Budaya 12(1), pp. 119-144.
Siswanto, 1959. “Nener dan suaka margasatwa,” Berita Perikanan 11(2), pp. 21-22.
Situmorang, Abdul Wahib, 2013. Dinamika Protes Kolektif Lingkungan Hidup di Indonesia 1968-2011. Yogyakarta: Pustaka Pelajar.
Smiet, A.C., 1990. “Forest Ecology on Java: Conversion and Usage in a Historical Perspective,” Journal of Tropical Forest Science 2(4), pp. 286-302.
Smiet, F., 1987. “Tropical Watershed Forestry under Attack,” Ambio 16(2-3), pp. 156-157.
Soepandar, 1941. “Een banteng onder de rook van Banjoewangi,” Het Bosch 8(1), pp. 25-27.
Sri Margana, 2012. Perebutan Hegemoni Blambangan: Ujung Timur Jawa 1763-1813. Yogyakarta: Pustaka Ifada.
Van Steenis, C.G.G.J., 1939. “Natuurbescherming in Netherlands-Indië van botanist standpunt,” Natuurkundig Tijdschrift voor Nederlandsch-Indië 99, pp. 148-163.
Van Steenis, C.G.G.J., 1972. The mountain flora of Java. Leiden: E.J. Brill.
Talbot, L.M., and M.H. Talbot, 1968. Editors’ introduction. IUCN Publications New Series (10), pp. 15-17.
Taman, I.M., 1968. “Training for Effective Careers in Conservation in Indonesia,” IUCN Publications New Series 10, pp 235-236.
Ted, 1974. “Dimana engkau banteng,” Gema Perhutani Special Edition, pp. 94-98.
Treep, L., 1974. “On the tiger in Indonesia (with special reference to its status and conservation),” A.L.H. Report (164). Wageningen: Department of Nature Conservation and nature Management, Agricultural University.
V. d. V. 1941. “Onbezoldigde politie-ambtenaren,” De Nederlandsch Indische Jager 11(12), p. 252.
Van Vuuren, L., 1929. “Geographical Aspect of the Netherlands East Indies,” in L.M.R. Rutten (ed.), Science in the Netherlands East Indies. Amsterdam: De Bussy, pp. 1-37.
Veth, P.J., 1903. Java: Geographisch, Etnologisch, Historisch, Vol. 3. Haarlem: Bohn.
De Voogd, C.N.A., 1946. “Rechtlijnen voor een Doeltreffende Jachtregeling en Natuurbescherming in Nederlands-Indië,” Tectona 36, pp. 41-58.
De Voogd, C.N.A., and G.F.H.W. Rengers Hora Siccama, 1939. “Onderwerpen van Lokalen Aard: Residentiegewijs Gerangschikt,” in C.G.G.J. van Steenis (ed.), 3 jaren Indisch natuur leven. Batavia: Nederlandsch-Indische Vereeniging tot Natuurbescherming, pp. 49-154.
Van der Wal, S.L. (ed.), 2001. Kenang-kenangan pangreh praja Belanda 1920-1942. Jakarta: Jambatan and Perwakilan KITLV.
Warno, 1929. “Perloe diketahoei (bagi kita polisi hoetan),” Soeara Boschwezen 6(5-6), pp. 131-132.
Went, F.W., 1945. “The Tjibodas Biological Station and Forest Reserve, a Naturalist Paradise,” in Pieter Honig and Frans Verdoorn (ed.), Science and Scientists in the Netherlands Indies. New York City: Board for the Netherlands Indies, Surinam and Curaçao, p. 403.
Westermann, J.H., 1945. “Wild Life Conservation in the Netherlands Empire, its National and International Aspects,” in Pieter Honig and Frans Verdoorn (ed.), Science and Scientists in the Netherlands Indies, New York City, Board for the Netherlands Indies, Surinam and Curaçao, pp. 417-424.
Whitten, T., R.E. Soeriaatmadja, and S.A. Afiff, 1996. The Ecology of Java and Bali. Singapore: Periplus Editions.
Wijnmaalen, H.J., 2001. “Ambtenar BB di Jawa Timur, 1926-1932,” in S.L van der Wal (ed.), Kenang-kenangan Pangrehpraja Belanda, 1920-1942. Jakarta: Perwakilan KITLV and Djambatan, pp. 190-214.
Yudistira, Pandji, 2014. Sang Pelopor: Peranan Dr SH Koorders dalam Sejarah Perlindungan Alam di Indonesia. Jakarta: Direktorat Kawasan Konservasi dan Bina Hutan Lindung Kementerian Kehutanan.
Yuwono, Harto, 2013. Sejarah Konservasi Alam di Indonesia. Kapuas: Balai Taman Nasional Danau Sentarum.