Verandering van de demografische structuren en van de geografie van de Europeanen in Brussel tussen 2000 en 2018
Notes de la rédaction
Dit is het persbericht over het artikel van Charlotte Casier, gepubliceerd op 9 september 2019
In Brussel wonen heel wat Europeanen, vooral door de aanwezigheid van de Europese instellingen en het vrije verkeer binnen de Europese Unie. In 2018 telde het Brussels Gewest 275 000 (niet-Belgische) EU-onderdanen, goed voor 23 % van de 1,2 miljoen inwoners die officieel gedomicilieerd zijn in het Gewest.
Maar hoewel dit grote aantal Europeanen duidelijke gevolgen heeft voor de demografische en geografische structuren in Brussel, werd deze buitenlandse bevolking nog maar weinig bestudeerd. En dus besloot Charlotte Casier, geografe aan de Université libre de Bruxelles (ULB), de gegevens te bestuderen over de EU-onderdanen die in het Brussels Gewest wonen. Haar analyse van deze gegevens vormt het onderwerp van nummer 138 van Brussels Studies.
Het resultaat zijn verschillende vaststellingen. Eerst en vooral merkt ze een sterke bijdrage van deze Europese bevolking aan de Brusselse bevolkingsgroei op. Zo steeg de bevolking van het Brussels Gewest tussen 2000 en 2018 van 960 000 naar 1 200 000 inwoners. Maar sinds de jaren 2000 bepalen de internationale migratiestromen voor een groot deel de omvang van deze bevolkingstoename: meer dan 55 % ervan is toe te schrijven aan buitenlanders uit de Europese Unie. Afgezien van de Grieken en Britten kenmerken alle nationale groepen zich door een stijging qua aantal, en de nieuwe EU-lidstaten nog het meest. Sinds 2016 is er weliswaar een zekere stabilisering van het aantal EU-onderdanen in Brussel.
Hun leeftijdenpiramide stelt trouwens een typische structuur van de bevolkingsgroep van de jongvolwassenen voor, die een impact heeft op de structuur van het hele Gewest: de Europeanen tussen 25 en 54 jaar zijn oververtegenwoordigd, terwijl de andere leeftijdscategorieën ondervertegenwoordigd zijn. De bevolking is ook vrij evenwichtig qua verdeling tussen mannen en vrouwen, hoewel dit verschilt van nationaliteit tot nationaliteit. De Brusselaars uit de nieuwe EU-lidstaten bijvoorbeeld zijn over het algemeen jong en overwegend van het vrouwelijk geslacht. De vervrouwelijking van deze nationaliteiten zou volgens de auteur verband houden met de sterke emigratie van geschoolde, jonge vrouwen. Deze vervrouwelijking wordt echter in evenwicht gehouden door de opvallende stijging van het aandeel mannen onder de Polen, Bulgaren en vooral Roemenen, die met heel wat meer zijn. De EU-onderdanen van deze nationaliteiten integreren zich hoofdzakelijk via twee laaggeschoolde sectoren: de schoonmaaksector voor vrouwen en de bouwsector voor mannen.
Tot slot is de residentiële geografie van deze ingeweken Europeanen vrij stabiel gebleven tussen 2000 en 2015, waarbij de wijken van hun voorkeur min of meer dezelfde zijn gebleven, ook al zijn ze in aantal toegenomen. In het algemeen zitten deze EU-onderdanen verspreid volgens een concentrische en sectorale logica: enerzijds zijn ze talrijker in het centrum en de eerste Brusselse stadsgordel, anderzijds is hun aandeel in de bevolking bijzonder groot in het oosten en zuidoosten van de stad. Dit aandeel kan bijvoorbeeld oplopen tot 40 % van de bevolking in de oostelijke wijken van de Vijfhoek tussen de Louizalaan en de Ambiorixsquare. Het zuiden van het Gewest geniet daarentegen de voorkeur van de Fransen, terwijl de Polen, Roemenen en Bulgaren zich vooral in de westelijke wijken van Brussel vestigen.
Het zeer Europese karakter van Brussel komt duidelijk niet meer alleen in de kantoren van de Europese instellingen tot uiting maar ook op dagelijkse basis onder de inwoners van vele Brusselse wijken.
Om dit artikel te citeren
Charlotte Casier, “Verandering van de demografische structuren en van de geografie van de Europeanen in Brussel tussen 2000 en 2018”, Brussels Studies [Online], Algemene collectie, nr. 138, 9 september 2019. URL: https://journals.openedition.org/brussels/2917
Contact
Benjamin Wayens, redactiesecretaris: bwayens[at]brusselsstudies.be