Navigation – Plan du site

AccueilDocumentsCommuniqués de presse2010Gemengde scholen als hefboom voor...

2010
40

Gemengde scholen als hefboom voor succes?

Notes de la rédaction

Dit is het persbericht over het artikel van Emmanuelle Lenel, gepubliceerd op 6 september 2010. Lees het artikle.

De sociale mix in het onderwijs is nu al enkele jaren onderwerp van debat. Voor velen lijkt het “wat moet bevorderd worden” om meer rechtvaardigheid op school te bereiken, wat een fundamentele vraag voor Brussel is. Maar is het altijd en overal het beste instrument om succes en – breder gezien – de beste toekomstige inschakeling van de leerlingen in de samenleving te bevorderen?

Deze vraag stelt Emanuelle Lenel (FUSL/CES) zich in de 40ste uitgave van Brussels Studies aan de hand van etnografisch onderzoek in twee Brusselse scholen die twee verschillende benaderingen van de sociale mix vertegenwoordigen.

De eerste school, die de auteur de “gemengde school” noemt, groepeert de drie verschillende afdelingen van secundair onderwijs. Men hecht er groot belang aan een maximale mix te behouden: een gemengde populatie, de inschakeling van de zittenblijvers in de gewone klassen en het discours ter verdediging van de sociale mix zijn enkele van de treffende trekken van de instelling. Gemengdheid wordt er gezien als een voorwaarde voor gelijkheid.

Er wordt nochtans een tendens tot sociale segregatie vastgesteld met bijvoorbeeld een progressieve verbanning van de minst bedeelde lagen van de bevolking naar de minst prestigieuze afdelingen. Het samenleven van de drie afdelingen verhindert voorts niet dat de beroepsafdelingen als de “vuilbak” aanzien worden waarnaar “zij die niet willen studeren” verbannen worden. De ervaring van contact met de andere beschermt dus niet tegen geslotenheid en verwerping.

De tweede school – de “meisjesschool” genaamd – heeft een heel ander profiel. Vanuit een meisjestraditie ontvangt deze instelling slechts sinds een aantal jaren ook jongens. Er is weinig gemengdheid op vlak van gender en op sociaal vlak. Dit gebrek aan gemengdheid is verbonden aan de wens een ruimte te creëren die de meisjes, afkomstig uit de wijk en voornamelijk van Maghrebijnse en Turkse origine, beschermt. De opleidingen die er georganiseerd worden hebben als essentiële bedoeling toegang tot de arbeidsmarkt toe te laten. De homogeniteit op vlak van gender en de etnische homogeniteit van deze school worden verdedigd in het kader van een particularistische benadering van integratie. Het behouden van een “zelf-segregatie” beoogt zo in het bijzonder een publiek te beschermen waarvan het cultureel kapitaal niet zou toelaten voordeel te halen uit competitie met andere jongeren. De wederzijdse hulp doorheen sterke banden van solidariteit komt zo naar voren, gebaseerd op een gelijkheid die hier beschouwd wordt als een gelijkwaardigheid wat betreft middelen.

Het onderzoek leidt tot een fundamentele vraag: aan welk model van “goede school” moet de voorkeur gegeven worden? Is het een instelling die “goede leerlingen” voorbereidt op de universiteit? Of is het een ruimte van openheid voor verschillende modellen van welslagen? Verder dan een ethisch-filosofisch debat over gemengdheid en communautarisme, differentiatie en niet-differentiatie, verder ook dan een simplistische tegenstelling tussen open scholen en getto-scholen, kunnen we beschouwen dat de twee modellen van scholen elk een bepaalde vorm van welslagen bevorderen.

Om dit artikel te citeren
Lenel, Emmanuelle, Maryam, “Gemengde scholen als hefboom voor succes?”, Brussels Studies [Online], Algemene collectie, nr. 40, 6 september 2010. URL: https://journals.openedition.org/brussels/786

Contact
Benjamin Wayens, redactiesecretaris: bwayens[at]brusselsstudies.be

Rechercher dans OpenEdition Search

Vous allez être redirigé vers OpenEdition Search