Navigation – Plan du site

AccueilNuméros130Éditorial75 jaar na het einde van de Tweed...

Éditorial

75 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog: balans en uitdagingen

Redactioneel
Les 75 ans de la fin de la Seconde Guerre mondiale : bilan et défis
Frédéric Crahay
Traduction de Rita Roggen
p. 4-5
Cet article est une traduction de :
Les 75 ans de la fin de la Seconde Guerre mondiale : bilan et défis [fr]

Texte intégral

1Dit jaar ‘viert’ de Stichting Auschwitz haar 40-jarige bestaan. In 1946 nam ze de fakkel over van de Belgische vriendenkring van gewezen politieke gevangenen van Auschwitz-Birkenau, kampen en gevangenissen van Silezië. De eerste doelstelling van de overlevenden van Auschwitz was nog meer projecten te realiseren. In het kader van een vriendenkring werd dat jaar na jaar moeilijker. De tijdgetuigen ontsnappen immers niet aan het onvermijdelijke einde van hun aardse bestaan en de dag komt dat ook de laatste ons zal hebben verlaten. De Stichting Auschwitz werd na verloop van tijd een hoofdrolspeler in het Belgische herdenkingsveld. In dat verband verwijs ik graag naar ons internationaal wetenschappelijk tijdschrift. In de loop van de 130 edities heeft het ‘Bulletin périodique’, dat voor het eerste verscheen in december 1982, de nieuwe naam Getuigen. Tussen geschiedenis en herinnering en een eigentijds aanzien gekregen. Historisch onderzoek, veilig opslagen archiefstukken, opnames van getuigenissen, archeologische opgravingen hebben sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog onze kennis met betrekking tot de Holocaust en andere misdaden en genociden uit de 20e en 21e eeuw gefinetuned. Ons tijdschrift blijft prominent aanwezig als spreekbuis voor elke vorm van reflectie en dialoog.

2In de loop van die 40 jaren heeft de Stichting Auschwitz zowat 12 000 werkstukken verzameld, die zich voornamelijk toespitsen op de Holocaust en de Tweede Wereldoorlog. Ze bezit een collectie van meer dan 235 interviews met overlevenden en slachtoffers van deportaties wegens hun ras of politieke voorkeur. De balans van het archiefwerk is positief en de vaststelling dat we dankzij ons dagelijkse pedagogische engagement een gevarieerd en ruim publiek bereiken, is zeer bemoedigend.

3Na 40 jaar, of veeleer 75 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog, rijst de vraag of we altijd op hetzelfde aambeeld moeten slaan en onvermoeibaar moeten blijven herinneren en herdenken en de getuigenissen en waarschuwingen van de overlevenden van de Holocaust tot vervelens toe moeten herhalen.

4Albert Guigui, opperrabbijn van Brussel, schreef het volgende antwoord in de Franstalige krant La Libre van 26 januari jongstleden1:

De geschiedenis leert ons dat een opstoot van antisemitisme vaak een symptoom van een sociale malaise, een crisis van de democratie is. De actualiteit in Europa toont aan dat waakzaamheid geboden is. De herinnering aan de Holocaust moet ons doen inzien dat elke nationale strijd evengoed ons allemaal aanbelangt. Als we vandaag niet de strijd aanbinden tegen elke vorm van antisemitisme, racisme, xenofobie, intolerantie van om het even welke oorsprong, gericht tegen om het even welke groep van slachtoffers, aanvaarden we zonder meer dat er ook in onze eeuw weer nieuwe genocides plaatsvinden. Met deze herdenking van de bevrijding van de kampen van Auschwitz-Birkenau moeten we verzet bieden tegen alles wat de menselijke waardigheid kan aantasten, tegen alles wat ze kan reduceren of relativeren.

5Na 75 jaar democratie binnen Europa (althans in het westen), steken antisemitisme en sociale malaise weer de kop op. De geschiedenislessen die de overlevenden van de Holocaust ons geven, vormen nog steeds een hot topic en beperken zich niet tot de lijdensweg van de Joden in de vorige eeuw. Het voorbeeld van de Holocaust is als een dreigend opgeheven vinger en toont aan hoeveel onrecht een mens zijn medemens kan aandoen.

6Dit jaar beleven we een van de laatste ‘grote’ herdenkingen in aanwezigheid van de tijdsgenoten die Auschwitz en de Holocaust aan den lijve hebben ondervonden. Deze verhalen behoren weldra onherroepelijk tot de Geschiedenis en worden dan niet meer verteld in de ik-vorm. De toekomst zal uitwijzen of hun boodschap minder krachtig wordt en nog steeds de nodige aandacht van politici zal blijven krijgen.

Haut de page

Pour citer cet article

Référence papier

Frédéric Crahay, « 75 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog: balans en uitdagingen »Témoigner. Entre histoire et mémoire, 130 | 2020, 4-5.

Référence électronique

Frédéric Crahay, « 75 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog: balans en uitdagingen »Témoigner. Entre histoire et mémoire [En ligne], 130 | 2020, mis en ligne le 25 juillet 2022, consulté le 19 avril 2024. URL : http://journals.openedition.org/temoigner/8849 ; DOI : https://doi.org/10.4000/temoigner.8849

Haut de page

Auteur

Frédéric Crahay

Hoofd van de redactie

Articles du même auteur

Haut de page

Droits d’auteur

Le texte et les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés), sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.

Haut de page
Rechercher dans OpenEdition Search

Vous allez être redirigé vers OpenEdition Search